بیماری آرتروز

بیماری آرتروز یا همان استئوآرتریت (Osteoarthritis)، شایع ترین نوع آرتریت مفصلی می باشد که به علت اثر منفی آن بر روی فعالیت فیزیکی، اصلی ترین علت ناتوانی در افراد مسن می باشد.

شیوع آرتروز مفصلی باتوجه به افزایش جمعیت سالمندان و چاقی درحال افزایش می باشد. اگرچه که شیوع آرتروز مفاصل در مناطق مختلف جهان متفاوت می باشد، اما به طور کلی طی 3 دهه اخیر شیوع آرتروز مفاصل با افزایش و رشد حدودا  113% مواجه شده است. بررسی آماری در نقاط مختلف دنیا از افزایش افراد مبتلا به آرتروز از 247 میلیون نفر در سال 1990 به حدودا 527 میلیون نفر در سال 2019 (رشد بیش از 2 برابر) گزارش داده است.

بیماری آرتروز مفصلی چیست؟

آرتروز، نوعی بیماری غیر التهابی شایع درگیر کننده مفاصل می باشد که اغلب مفاصلی مانند هیپ، زانو، اولین مفصل MTP، مهره های گردنی و لومبوساکرال را درگیر می نماید. در دست اغلب مفاصل پروگزیمال و دیستال اینترفالانژیال و قاعده شست درگیر می گردند. مچ پا، آرنج و مچ دست اغلب از درگیری در امان هستند. محل اصلی تخریب در بیماری آرتروز، غضروف مفصلی می باشد. غضروف به عنوان محافظ، و از طرفی بافت هدف اولیه در آرتروز می باشد و اولین تغییرات در آرتروز مفصلی در غضروف ایجاد می گردند.

غضروف مفصلی فاقد عصب می باشد و تخریب آن بدون درد است. از این رو درد در آرتروز ناشی از عوامل خارج مفصلی مانند درگیری سینویوم، لیگامان ها، کپسول مفصلی، عضلات و استخوان زیر غضروف ایجاد می گردد. اغلب این ساختمان ها در رادیوگرافی مفاصل دیده نمی شوند، و لذا شدت تغییرات رادیوگرافی ارتباط ضعیفی با شدت درد در آرتروز دارد.

 علل موثر در ابتلا به بیماری آرتروز

2 عامل مهم در پیشرفت آرتروز، آسیب پذیری مفصل و ایجاد فشار بر آن است. در مفصل آسیب پذیر کمترین فشار، و در مفاصل جوان و سالم، آسیب حاد شدید و مدت طولانی فشار سبب ایجاد آرتروز می گردد. به طور کلی شایع ترین و مهم ترین علل دخیل در ابتلا به آرتروز عبارتند از:

• سن: قوی ترین عامل خطر است
• کمبود هورمونی دوران منوپوز
• وراثت و ژنتیک: آرتروز بیماری شدیدا ارثی می باشد و به خصوص الگوی درگیری مفاصل در آرتروز دست و هیپ، تحت تاثیر شدید ژنتیک قرار گرفته اند.
• بیماری های اطراف مفصلی: دیسپلازی مادرزادی و لغزش اپی فیز فوقانی فمور و سایر بیماری های اطراف مفصلی می توانند منجر به افزایش ابتلا به آرتروز طی سال ها بعد گردند.
• شکستگی سطح مفصلی
• پارگی لیگامان های محافظ مفصل
• هم راستا نبودن مفاصل: ریسک ابتلا به آرتروز در زانوهای واروس (پای کمانی) و زانوهای والگوس (پای ضربدری) نسبت به افراد عادی افزایش می یابد.
• ضعف عضلات چهار سر ران
• دانسیته استخوانی بالا

همان طور که ملاحظه می فرمایید هر گونه آسیب مفصلی مانند موارد ذکر شده در بالا، می توانند در افزایش احتمال ابتلا به آرتروز موثر واقع گردند.

سامانه قدرت‌مند از پزشک سال‌ها است که در زمینه ارائه خدمات به بیماران فعالیت دارد و همیشه سعی را بر این داشته تا بتواند انجام این مهم را برای بیماران ساده‌تر و راحت‌تر نماید یکی از این خدمات دریافت مشاوره پزشک متخصص به صورت آنلاین می‌باشد که به واسطه آن می‌توانید در هر زمان و مکانی حتی در محل کار خود ویزیت شوید یا از پزشک مورد نظرتان مشاوره دریافت نمائید.

 علائم بیماری آرتروز

مهم ترین علامت بیماری آرتروز، همان درد در مفاصل گرفتار می باشد. درد عمدتا در مراحل اولیه بیماری آرتروز با فعالیت ارتباط دارد و در هنگام فعالیت یا بلافاصله پس از آن ایجاد می گردد. اوایل سیر آرتروز، درد اپیزودیک است و تنها به دنبال استفاده بیش از حد از مفصل درگیر، ایجاد می گردد. با پیشرفت آرتروز، درد مداوم شده و می تواند منجر به آزار شبانه گردد. خشکی مفصل درگیر نیز می تواند دائمی گردد ولی خشکی صبحگاهی اغلب کوتاه مدت (کمتر از 30 دقیقه) می باشد. همچنین در اثر ضعف عضلات، خمیدگی زانوها نیز در سیر بیماری آرتروز نمایان می گردند.

علائم مکانیکال مثل خمیدگی (Buckling)، گرفتگی (Catching) و قفل شدگی (Locking) می توانند ناشی از اختلالات داخلی مانند پارگی لیگامان صلیبی قدامی یا منیسک در سیر بیماری آرتروز ظاهر گردند. همچنین بررسی بورسیت آنسرین در اطراف زانو و بورسیت تروکانتریک در لترال هیپ نیز جهت بررسی منشا درد در آرتروز کمک کننده می باشند.

 تشخیص بیماری آرتروز

تشخیص بیماری آرتروز اغب به صورت بالینی و بر اساس علائم بالینی و بررسی اختلالات ساختمانی می باشد. روش های کمک کننده در تشخیص آرتروز مفاصل و افتراق آن با سایر علل درد مفصل، عبارتند از:

• رادیوگرافی مفاصل: فقط در صورت تیپیک نبودن درد مفصل و یا باقی ماندن آن پس از درمان موثر، توصیه می گردد. ممکن است شواهد کاهش غیر قرینه فضای مفصل، اسکلروز ساب کندرال، استئوفیت، کیست و شواهد کشیدگی غضروف مفصل در رادیوگرافی دیده شوند.
• MRI: وسعت پاتولوژی مفاصل مبتلا در آرتروز را مشخص می سازد اما به طور روتین در تشخیص آرتروز نقشی ندارد.؛ و یافته های آن اغلب تغییری در برنامه درمانی ایجاد نمی سازد.
• آزمایش خون: فقط در صورت شک به آرتریت التهابی انجام می گردد.
• ارزیابی مایع فصل: در صورت شک به آرتریت التهابی، نقرس یا نقرس کاذب انجام می گردد.

پیشنهاد ویژه: مطالعه مقاله آرتروز

 درمان بیماری آرتروز

هدف اصلی درمان بیماری آرتروز، کاهش درد و کاهش محدودیت فعالیت فیزیکی می باشد. روش های اصلی درمان آرتروز بر اساس شدت آن عبارتند از:

{H3} درمان های غیر دارویی

در بیماران با علائم خفیف و متناوب آرتروز، درمان های غیر دارویی زیر کمک کننده و کافی می باشند:

• اجتناب از فعالیت های تشدید کننده درد
• تقویت قدرت عضلانی
• برداشت فشار از روی مفصل (عصا، آتل، بریس، چوب زیر بغل)
• کاهش وزن
• استفاده از اسپلینت در آرتروز دست

 ورزش

ورزش به خصوص در آرتروز زانو و هیپ نقش موثری در کاهش درد و بهبود عملکرد ایفا می کند؛ بهترین ورزش ها در افراد مبتلا به آرتروز عبارتند از:

• ورزش های آئروبیک
• ورزش های استقامتی
• ورزش های آبی
• فلکسیون و اکستانسیون زانو در برابر مقاومت
• ورزش های Tai Chi در آرتروز زانو

ورزش در افراد مبتلا به آرتروز برای هر فرد باید به طور منحصر به فرد طراحی گردد؛ و استمرار در انجام ورزش نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی در افراد مبتلا به آرتروز دارد.

یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و ویزیت پزشک آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.

 تصحیح قرارگیری نامناسب (Malalignment)

اصلاح واروس و والگوس زانو با بریس پاتلا، جراحی و یا استفاده از نوار برای راندن پاتلا به داخل شیار تروکلئار یا کاهش کجی آن کمک کننده می باشند. همچنین استفاده از جوراب های نئوپرن یا طب سوزنی نیز جهت تسکین درد در آرتروز در برخی افراد موثر واقع شده است.

درمان دارویی

درمان دارویی انتخابی اولیه جهت کنترل درد در افراد مبتلا به آرتروز، استفاده از استامینوفن یا داروهای NSAID حین درد یا با دوز ضد التهابی روزانه می باشد. سایر درمان های دارویی موثر در آرتروز عبارتند از:

• تزریق داخل مفصلی کورتون: حین شعله وری بیماری و درد حاد مفید است.
• تزریق داخل مفصلی هیالورونیک اسید: جهت کاهش درد آرتروز هیپ و زانو استفاده می گردد؛ اما سودمندی آن ثابت نشده است.
• دولوکستین (Duloxetine): اثر متوسط در کاهش درد آرتروز زانو دارد
• ترکیبات گلوکزآمین و کندروئیتین: سودمندی آن ها اثبات نشده است.

جراحی

به طور کلی جراحی خط اخر درمانی در آرتروز می باشد؛ و درمان های جراحی موثر در آرتروز فقط در صورت محدودیت شدید عملکرد فیزیکی و کاهش کیفیت زندگی و اغلب به صورت آرتروپلاستی توتال هیپ و زانو انجام می گردند. همچنین جراحی جهت هم راستایی و کاهش فشار به قسمت داخلی زانو نیز در برخی موارد کمک کننده می باشند.

همان طور که توضیح  داده شد، پیشگیری از بروز عوارض آرتروز با تصحیح شیوه زندگی و آموزش های لازم در زمینه انجام ورزش های مناسب قابل دسترسی می باشند. امروزه استفاده از این امکانات با مشاوره پزشک تصویری با پزشک متخصص در تمام نقاط کشور به راحتی قابل دسترس می باشد.

اگر به اطلاعات بیشتری در زمینه آرتروز و نحوه درمین ان دارید دارید پیشنهاد ما به شما عزیزان مطالعه مقاله مشاوره آنلاین با پزشک آرتروز تا اطلاعات کاملی در این زمینه در اختیارتان قرار گیرد.