عقب ماندگی ذهنی چیست؟ اگر کودک شما ناتوانی ذهنی (ID) دارد، مغز او به درستی رشد نکرده است یا به نوعی آسیب دیده است. مغز آنها نیز ممکن است در محدوده طبیعی عملکرد فکری و انطباقی عمل نکند. برای تشخیص می توانید از ویزیت آنلاین روانپزشک یا متخصص مغز و اعصاب کمک بگیرید.
چهار سطح ID وجود دارد:
- خفیف
- در حد متوسط
- شدید
- عمیق
ID هم شامل ضریب هوشی پایین و هم مشکلات تطبیق با زندگی روزمره است. همچنین ممکن است ناتوانی های یادگیری، گفتار، اجتماعی و جسمی وجود داشته باشد.
موارد شدید ID ممکن است بلافاصله پس از تولد تشخیص داده شود. با این حال، ممکن است متوجه نشوید که فرزندتان تا زمانی که نتواند به اهداف رشدی مشترک دست پیدا کند، نوع خفیف‌تری از ID دارد. تقریباً تمام موارد ID زمانی که کودک به 18 سالگی می رسد تشخیص داده می شود.
پیشنهاد ویژه: مطالعه مقاله روانشناسی کودک چیست؟ + مشاوره تصویری با روانشناس
علائم ناتوانی ذهنی
علائم ID بر اساس سطح ناتوانی فرزند شما متفاوت است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شکست در رسیدن به نقاط عطف فکری
- نشستن، خزیدن یا راه رفتن دیرتر از سایر کودکان
- مشکلات در یادگیری صحبت کردن یا مشکل در صحبت کردن واضح
- مشکلات حافظه
- ناتوانی در درک عواقب اعمال
- ناتوانی در تفکر منطقی
- رفتار کودکانه ناسازگار با سن کودک
- عدم کنجکاوی
- مشکلات یادگیری
- ضریب هوشی زیر 70
- ناتوانی در داشتن یک زندگی کاملاً مستقل به دلیل مشکلات در برقراری ارتباط، مراقبت از خود یا تعامل با دیگران
ممکن است برخی از مشکلات رفتاری زیر را تجربه کند:
- پرخاشگری
- وابستگی
- کناره گیری از فعالیت های اجتماعی
- رفتار توجه جویانه
- افسردگی در دوران نوجوانی و نوجوانی
- عدم کنترل تکانه
- انفعال
- تمایل به خودآزاری
- سرسختی
- عزت نفس پایین
- تحمل کم برای سرخوردگی
- اختلالات روان پریشی
- مشکل در توجه
برخی از افراد مبتلا به ID نیز ممکن است ویژگی های فیزیکی خاصی داشته باشند. این موارد می تواند شامل کوتاهی قد یا ناهنجاری های صورت باشد.
در صورت داشتن هر کدام از علائم بالا می توانید از ویزیت آنلاین روانپزشک کمک بگیرید.
یکی از خدمات فوق‌العاده سامانه از پزشک که باعث محبوبیت آن در بین بیماران و پزشکان عزیز شده است امکان دریافت ویزیت پزشک آنلاین و یا مشاوره پزشک تصویری می‌باشد در واقع سامانه ازپزشک با قرار دادن این خدمات ارزشمند در سامانه خود باعث شده تا در هر مکانی و هر زمانی بتوانید به راحتی از این خدمات استفاده نمائید. فقط کافی است همین الان اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات این مجموعه برخوردار شوید.
سطوح ناتوانی ذهنی
ID بر اساس IQ و درجه سازگاری اجتماعی فرزند شما به چهار سطح تقسیم می شود.
ناتوانی ذهنی خفیف
برخی از علائم ناتوانی ذهنی خفیف عبارتند از:
- یادگیری صحبت کردن بیشتر طول می کشد، اما زمانی که آنها بدانند خوب ارتباط برقرار می کنند
- وقتی بزرگتر می شوند در مراقبت از خود کاملا مستقل باشند
- داشتن مشکل در خواندن و نوشتن
- عدم بلوغ اجتماعی
- افزایش دشواری در مسئولیت های ازدواج یا والدین
- بهره مندی از طرح های آموزشی تخصصی
- دارای ضریب هوشی 50 تا 69
ناتوانی ذهنی متوسط
اگر کودک شما دارای ID متوسط است، ممکن است برخی از علائم زیر را نشان دهد:
- در درک و استفاده از زبان کند هستند
- ممکن است مشکلاتی در برقراری ارتباط داشته باشد
- می تواند مهارت های اولیه خواندن، نوشتن و شمارش را بیاموزد
- به طور کلی نمی توانند به تنهایی زندگی کنند
- اغلب می توانند به تنهایی به مکان های آشنا بروند
- می تواند در انواع مختلف فعالیت های اجتماعی شرکت کند
- به طور کلی دارای ضریب هوشی 35 تا 49 است
ناتوانی ذهنی شدید
علائم ID شدید عبارتند از:
- اختلال حرکتی قابل توجه
- آسیب شدید یا رشد غیر طبیعی سیستم عصبی مرکزی آنها
- به طور کلی دارای ضریب هوشی بین 20 تا 34 است
ناتوانی ذهنی عمیق
علائم ID عمیق عبارتند از:
- ناتوانی در درک یا انطباق با درخواست ها یا دستورالعمل ها
- بی حرکتی احتمالی
- بی اختیاری
- ارتباط غیرکلامی بسیار ابتدایی
- ناتوانی در رسیدگی به نیازهای خود به طور مستقل
- نیاز به کمک و نظارت مداوم
- داشتن ضریب هوشی کمتر از 20
بیشتر بخوانید: ویزیت دکتر در منزل برای کودکان
سایر ناتوانی های ذهنی
افرادی که در این دسته قرار می گیرند اغلب از نظر جسمی ناتوان هستند، کم شنوایی دارند، غیرکلامی هستند یا دارای ناتوانی جسمی هستند. این عوامل ممکن است مانع از انجام آزمایشات غربالگری توسط پزشک کودک شما شود.
دلایل عقب ماندگی ذهنی چیست؟
پزشکان همیشه نمی توانند علت خاصی از ID را شناسایی کنند، اما علل و روش های پیشگیری از عقب ماندگی ذهنی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- آسیب قبل از تولد، مانند عفونت یا قرار گرفتن در معرض الکل، مواد مخدر یا سایر سموم
- تروما در هنگام تولد، مانند کمبود اکسیژن یا زایمان زودرس
- اختلالات ارثی، مانند فنیل کتونوری (PKU) یا بیماری تای ساکس
- ناهنجاری های کروموزومی، مانند سندرم داون
- مسمومیت با سرب یا جیوه
- سوء تغذیه شدید یا سایر مشکلات رژیم غذایی
- موارد شدید بیماری های اولیه دوران کودکی، مانند سیاه سرفه، سرخک، یا مننژیت
- آسیب مغزی
ناتوانی ذهنی چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص ID، فرزند شما باید مهارت های فکری و سازگاری کمتر از حد متوسط داشته باشد. پزشک کودک شما یک ارزیابی سه قسمتی را انجام می دهد که شامل موارد زیر است:
- مصاحبه با شما
- مشاهدات فرزند شما
- تست های استاندارد
به فرزند شما تست های استاندارد هوش مانند تست هوش استانفورد بینه داده می شود. این به پزشک کمک می کند تا ضریب هوشی کودک شما را تعیین کند.می توانید از ویزیت آنلاین روانپزشک برای کمک به تشخیص کمک بگیرید.
پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری مانند مقیاس رفتار تطبیقی Vineland را نیز انجام دهد. این آزمون ارزیابی مهارتهای زندگی روزمره و توانایی‌های اجتماعی فرزند شما را در مقایسه با سایر کودکان در همان گروه سنی ارائه می‌کند.
مهم است که به یاد داشته باشید که کودکان از فرهنگ‌ها و موقعیت‌های اجتماعی-اقتصادی مختلف ممکن است در این آزمون‌ها عملکرد متفاوتی داشته باشند. برای تشخیص، پزشک فرزند شما نتایج آزمایش، مصاحبه با شما و مشاهدات فرزندتان را در نظر می گیرد.
فرآیند ارزیابی فرزند شما ممکن است شامل بازدید از متخصصان باشد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- روانشناس
- آسیب شناس گفتار
- متخصص مغز و اعصاب کودکان
- متخصص اطفال رشدی
- فیزیوتراپیست
آزمایشات آزمایشگاهی و تصویربرداری نیز ممکن است انجام شود. اینها می توانند به پزشک کودک شما کمک کنند تا اختلالات متابولیک و ژنتیکی و همچنین مشکلات ساختاری مغز کودک شما را تشخیص دهد.
سایر شرایط مانند کم شنوایی، اختلالات یادگیری، اختلالات عصبی و مشکلات عاطفی نیز می توانند باعث تاخیر در رشد شوند. پزشک کودک شما باید این شرایط را قبل از تشخیص هویت کودک شما رد کند.
شما، مدرسه فرزندتان و پزشکتان از نتایج این آزمایش ها و ارزیابی ها برای تهیه یک برنامه درمانی و آموزشی برای فرزندتان استفاده خواهید کرد.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کمتر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
گزینه های درمانی برای ناتوانی ذهنی
فرزند شما احتمالاً به مشاوره مداوم نیاز دارد تا به او کمک کند تا با ناتوانی خود کنار بیاید.
هدف اصلی درمان کمک به فرزند شما برای رسیدن به پتانسیل کامل خود از نظر موارد زیر است:
- تحصیلات
- مهارتهای اجتماعی
- مهارتهای زندگی
درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- رفتار درمانی
- کار درمانی
- مشاوره
- دارو، در برخی موارد
در همه این موارد ویزیت آنلاین روانپزشک بسیار کمک کننده است.
چشم انداز بلند مدت چیست؟
وقتی ID با سایر مشکلات جسمی جدی رخ می دهد، ممکن است فرزند شما امید به زندگی کمتر از حد متوسط داشته باشد. با این حال، اگر کودک شما دارای ID خفیف تا متوسط باشد، احتمالاً امید به زندگی نسبتاً طبیعی خواهد داشت.
پیشنهاد ویژه: مطالعه مقاله مشاور کودک خوب در تهران
