سرطان بیماری است که در آن برخی از سلول های بدن به طور غیرقابل کنترلی رشد می کنند و به سایر قسمت های بدن گسترش می یابند. سرطان تقریباً در هر نقطه از بدن انسان می تواند شروع شود. به طور معمول، سلول‌های انسانی از طریق فرآیندی به نام تقسیم سلولی رشد و تکثیر می‌شوند تا سلول‌های جدید را در صورت نیاز بدن تشکیل دهند. وقتی سلول ها پیر می شوند یا آسیب می بینند، می میرند و سلول های جدید جای آنها را می گیرند.
فهرست مطالب
گاهی اوقات این فرآیند منظم از بین می‌رود و سلول‌های غیرطبیعی یا آسیب‌دیده رشد می‌کنند و تکثیر می‌شوند. این سلول ها ممکن است تومورهایی را تشکیل دهند که توده های بافتی هستند. تومورها می توانند سرطانی یا غیر سرطانی (خوش خیم) باشند.
تومورهای سرطانی به بافت‌های مجاور گسترش می‌یابند یا به آنها حمله می‌کنند و می‌توانند به مکان‌های دوردست بدن انتشار یابند تا تومورهای جدید تشکیل دهند (فرآیندی به نام متاستاز). تومورهای سرطانی ممکن است تومورهای بدخیم نیز نامیده شوند.
برای اینکه بدانید راههای کاهش خطر سرطان چیست ادامه مطلب را بخوانید.
سرطان دومین عامل مرگ و میر در جهان است. اما نرخ بقای بسیاری از انواع سرطان به لطف پیشرفت در غربالگری، درمان و پیشگیری سرطان در حال بهبود است.
بیشتر بخوانید: انواع سرطان مغز یا تومور مغزی و روش های درمان آن
تشخیص سرطان
سرطان چگونه به وجود می آید؟
علت اصلی سرطان چیست؟ پاسخ، جهش ها یا تغییرات DNA در سلول هاست. جهش های ژنتیکی می توانند ارثی باشند یا پس از تولد در نتیجه عوامل محیطی ایجاد شوند. این علل خارجی که سرطان زا نامیده می شوند، می توانند شامل موارد زیر باشند:
- مواد سرطان زای فیزیکی مانند اشعه ماوراء بنفش (UV).
- مواد سرطان‌زای شیمیایی مانند دود سیگار، آزبست، الکل، آلودگی هوا، غذا و آب آشامیدنی آلوده
- مواد سرطان زای بیولوژیکی مانند ویروس ها، باکتری ها و انگل ها
جهش های ژنی اغلب در طول رشد طبیعی سلول اتفاق می افتد. با این حال، سلول ها دارای مکانیزمی هستند که اشتباه را تشخیص داده و آن را ترمیم می کنند. گاهی اوقات یک اشتباه از قلم می افتد و این می تواند باعث سرطانی شدن یک سلول شود.
حدود 33 درصد از مرگ و میرهای ناشی از سرطان ممکن است ناشی از تنباکو، الکل، شاخص توده بدنی بالا (BMI)، مصرف کم میوه و سبزیجات و عدم فعالیت بدنی کافی باشد.
جهش‌های ژنی جنین و جهش‌هایی که در طول زندگی ایجاد می شود، با هم باعث سرطان می‌شوند.
یکی از جذابیت‌های اپلیکیشن از پزشک این است که بیمار امکان دریافت مشاوره و مشاوره پزشکی آنلاین را داشته، و با استفاده از این خدمات می‌توانند بدون اتلاف وقت، با صرف هزینه کم‌تر، و بدون نیاز به تحمل شلوغی مطب به صورت کاملا آنلاین ازپزشک مورد نظر خود به راحتی مشاوره دریافت نمائید و یا ویزیت شوید. برای استفاده از این خدمات ارزشمند کافی است اپ ازپزشک را نصب کرده تا از تمامی خدمات مخصوص بیماران بهره‌مند شوید.
روش تشخیص سرطان چیست؟
تشخیص سرطان در مراحل اولیه اغلب بهترین شانس را برای درمان فراهم می کند. مطالعات نشان می‌دهد که برای تعدادی از سرطان ها آزمایش‌های غربالگری می‌توانند با تشخیص زودهنگام، جان انسان‌ها را نجات دهند. در مورد سایر سرطان‌ها، آزمایش‌های غربالگری فقط برای افراد پرخطر توصیه می‌شود.
پزشک از یک یا چند روش برای تشخیص اینکه نوع سرطان چیست استفاده می کند:
- معاینه بدنی. پزشک مناطقی از بدن را برای توده هایی که می تواند نشان دهنده سرطان باشد، معاینه می کند. در طول معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است به دنبال ناهنجاری هایی مانند تغییر رنگ پوست یا بزرگ شدن اندام باشد که می توانند نشان دهنده وجود سرطان باشند.
- تست های آزمایشگاهی. بررسی های آزمایشگاهی، مانند آزمایش ادرار و خون، ممکن است به پزشک کمک کند تا ناهنجاری‌های ناشی از سرطان را شناسایی نماید. به عنوان مثال، در افراد مبتلا به لوسمی، آزمایش شمارش کامل خون، تعداد یا نوع غیرعادی گلبول های سفید خون را نشان می دهد.
سایر روش ها:
- تست های تصویربرداری. این بررسی ها به پزشک اجازه می دهد تا استخوان ها و اندام های داخلی را به روشی غیرتهاجمی بررسی کند. تست های تصویربرداری مورد استفاده در تشخیص این که ماهیت سرطان چیست شامل CT اسکن، اسکن استخوان، MRI، PET اسکن ، سونوگرافی و اشعه ایکس و غیره می باشد.
- بیوپسی. در این روش، پزشک نمونه ای از سلول ها را برای آزمایش در آزمایشگاه جمع آوری می کند. روش های مختلفی برای جمع آوری نمونه وجود دارد. روش مناسب بیوپسی به نوع سرطان و محل آن بستگی دارد. در بیشتر موارد، بیوپسی تنها راه برای تشخیص قطعی سرطان است.
در آزمایشگاه، نمونه های سلولی زیر میکروسکوپ بررسی می گردند. سلول های طبیعی یکنواخت، با اندازه های مشابه و سازماندهی منظم به نظر می رسند در حالی که سلول های سرطانی با اندازه های متفاوت و سازماندهی نامنظم دیده می شوند.
غربالگری سرطان
روش پیشگیری از سرطان چیست؟
پزشکان چندین راه را برای کاهش خطر ابتلا به سرطان شناسایی کرده اند، از جمله:
- سیگار نکشید. سیگار با انواع مختلفی از سرطان – نه فقط سرطان ریه – مرتبط است. حتی قطع مصرف در فرد سیگاری، خطر ابتلا به سرطان را در آینده کاهش می دهد.
- از قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید خودداری کنید. اشعه مضر فرابنفش (UV) خورشید می تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. قرار گرفتن در معرض نور خورشید را با ماندن در سایه، پوشیدن لباس های محافظ یا استفاده از کرم ضد آفتاب کاهش دهید.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید. یک رژیم غذایی غنی از میوه ها و سبزیجات، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی را انتخاب کنید. مصرف گوشت های فرآوری شده را محدود نمایید.
- بیشتر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه ورزش کنید. ورزش منظم با کاهش خطر ابتلا به سرطان مرتبط است. اگر به طور منظم ورزش نکرده اید، به آرامی شروع کنید و تا 30 دقیقه یا بیشتر ادامه دهید.
- وزن سالم را حفظ کنید. اضافه وزن یا چاقی ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. برای دستیابی و حفظ وزن سالم از رژیم غذایی سالم و ورزش منظم بهره ببرید.
- الکل ننوشید. مصرف الکل با سرطان های مختلف از جمله کبد و ریه مرتبط است.
- برنامه ریزی برای معاینات غربالگری سرطان. با پزشک خود در مورد اینکه بر اساس عوامل خطر برای شما بهترین نوع از معاینات غربالگری سرطان چیست صحبت کنید.
- از پزشک خود در مورد واکسیناسیون بپرسید. برخی از ویروس ها خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهند. ایمن سازی به پیشگیری از این ویروس ها، از جمله هپاتیت B، که خطر سرطان کبد را افزایش می دهد، و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، که خطر سرطان دهانه رحم و سایر سرطان ها را افزایش می دهد، کمک می کند.
پیشنهاد ویژه: مطالعه مقاله شیمی درمانی سرطان مغز استخوان
